بهداشت حرفه ای عبارت است از دانش پیش بینی ، تشخیص ، ارزیابی  و کنترل خطرهای بهداشتی در محیط کار .

اهداف بهداشت حرفه ای :
کميته مشترک سازمان بهداشت جهانی و سازمان بين المللی کار که در سال 1973 در ژنو تشکيل شد اهداف بهداشت حرفه ای را چنين بيان کرد:
1- تامين حفظ ارتقاء سطح سلامت جسمانی ، روانی و اجتماعی کليه شاغلين در هر شغلی که باشند .
2-پيشگيری از بيماری ها و حوادث ناشی از کار
3- انتخاب کارگر مناسب برای محيط و شغلی مناسب و يا بعبارتی ساده تر ، تطبيق کار با انسان و در صورت عدم امکان تطبيق انسان با کار

  عوامل زيان آور محيط کار :

انسان ها به گونه کار و پیشه ای که در زندگی برمی گزینند ، با برخی عوامل زیان آور در تماس خواهند بود به گونه ای که اگر این عوامل زیان آور از حد تحمل فیزیولوژیک فزونی یابند ، قادر هستند آسیب های شغلی را سبب شده و از فرآوری نیروی کار بکاهند.برای پیشگیر از بروز این گونه مشکلات و حفظ تندرستی شاغلان ، در هر شغل و پیشه ای بهداشت حرفه ای راهکاری کار آمد است .
1- عوامل فيزيکی :
نور ، صدا ، ارتعاش ، سرما ، گرما ، رطوبت ، مواد راديو اکتيو، فشار و...
2- عوامل شيميايی:
گازها ، بخارات ، گردو غبار ، دود و دمه ، اسيد ها ، بازها ،..
3- عوامل بيولوژيکی :
ويروس ها ، قارچ ها ، انگلها، باکتری ها ،...
4- عوامل مکانيکی :
ابزار کار و ماشين آلاتی که کارگر با آن کار ميکند
5- عوامل ارگونوميکی و روانی: وضعیت بدن حین کار  - ابزار کار حمل بار

اهم فعالیت های بهداشت حرفه ای در برنامه چهارم توسعه:

- بازدید  از کارگاه های شناسایی شده

- اجرای برنامه  بقا

-اجرای برنامه مقابله با صدا
- اجرای برنامه کاهش و کنترل سیلیکوزیس

- اجرای برنامه کاهش و کنترل سرب

- ارگونومی کاربردی
-  توسعه آزمايشگاه  بهداشت حرفه ای

- نظارت بر تشکیل کميته حفاظت فنی و بهداشت کار در کارگاههای بالاتر از 25 نفر کارگر
-  اجرای برنامه سلامت ، ایمنی و بهداشت عوامل اجرایی مشمول ماده 5 قانون مدیریت پسماندها

- تامین روشنایی مطلوب در محیط کار

- مدیریت کنترل جیوه در محیط های کاری

- ب اجرای برنامه بهداشت معادن

- اجرای برنامه بهداشت پرتو کاران

- اجرای برنامه بهداشت کشاورزی

- اجرای برنامه ایمنی شیمیایی

- اجرای برنامه تشدید بازرسی از محیط های کاری

- اجرای برنامه حذف آزبست از محیط کار

- بازدید از جایگاههای سوخت

- برگزاری دوره های آموزشی بهگر و بهداشتیار

-   بررسی مشاغل سخت و زیان آور وعضویت در کمیته بدوی مشاغل سخت وزیان آور استان

- نظارت بر فعالیت شرکتهای خصوصی ارایه دهنده خدمات سلامت کار

- انجام معاینات پزشکی شاغلین به استناد ماده 92 قانون کار

- نظارت و پیگیری انجام معاینات پزشکی شاغلین به استناد ماده 92 قانون کار

- - آموزش دانشجویان

- برگزاری جلسات وکارگاههای آموزشی وتهیه جزوات، پمفلت و پوستر های آموزشی در زمینه بهداشت حرفه ای

- برنامه بهداشت حرفه ای بیمارستان

شرح وظايف كارشناس بهداشت حرفه اي

1-انجام فعاليت و بررسيهاي لازم به منظور آگاهي از وضع بهداشت محيط كار و وضعيت عمومي كارگاهها و كارخانجات منطقه تحت پوشش دانشگاه و شناخت مسائل بهداشتي صاحبان حرف مختلف و جمع آوري اطلاعات مورد نياز پيرامون آن

2-نظارت و پيگيري در امر توسعه ، تاسيس ، تجهيز و راه اندازي خانه هاي بهداشت كارگري و مراكز بهداشت كار و نظارت بر حسن انجام كار بهداشتياران كار و پرسنل مراكز مذكور با توجه به آئين نامه ها و دستورالعملهاي موجود

3-آشنائي و آموزش و نظارت كامل در اجراي طرحهاي بهداشت حرفه اي ( ادغام ، بقا ، بهگر ، صنوف و ....

4-تشكيل دوره هاي آموزشي و بازآموزي بهداشتياران كار ، بهورزان ، كاردانهاي بهداشتي ، اعضاي كميته هاي حفاظت فني و بهداشت كار با توجه به دستورالعملها و آئين نامه هاي موجود

5-آشنائي با سيستم شبكه و مراكز بهداشتي درماني شهري و روستايي و خانه هاي بهداشت به منظور برنامه ريزيهاي لازمه

6-همكاري با ساير كارشناسان بهداشتي مراكز بهداشت در زمينه اجرا و ارائه طرحهاي بهداشتي و دستورالعملهاي ستادي به منظور ارتقاء سطح ارائه خدمات بهداشتي در منطقه

7-نظارت بر تامين آب آشاميدني سالم ، جمع آوري صحيح و بهداشتي زباله و فضولات و ساير فاكتورهاي بهداشت محيطي در كارخانجات و ارائه راهكارهاي لازم 

8-آگاهي از حدود تماس شغلي عوامل بيماريزا و اندازه گيري و ارزيابي عوامل زيان آور محيط به منظور آگاهي از اثرات زيان آور آنها بر سلامت نيروي شاغل

9-اعلام نواقص و صدور اخطاريه ها و رسيدگي به شكايات واصله از واحدهاي توليدي ( صنعت ، معدن ، كشاورزي ، خدمات ) با توجه به قوانين و مقررات موجود

10-آگاهي و هماهنگي در زمينه برقراري سيستم هاي ايمني و بهداشت حرفه اي در محيط كار OHSAS و مديريت بحران ، Assessment Risk جهت كارشناسان و كاردانهاي بهداشت حرفه اي شاغل در سيستم و خارج از سيستم

 11- صدور تاييدهاي بهداشتي براي كارگاهها و كارخانجات موجود .با همكاري ارگانها و سازمانها و ادارات ذيربط.

12 -برگزاري دوره هاي آموزشي در زمينه بهداشت حرفه اي و باز آموزي كارشناسان و كاردانهاي بهداشت حرفه اي

13-جمع آوري و تجزيه و تحليل آمار فعاليت هاي بهداشت حرفه اي و ارسال آنها به معاونت بهداشتی

14-آشنائي كامل با مجموعه قوانين و مقررات كار و تامين اجتماعي ، تشكيلات وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشكي در زمينه هاي مرتبط با فعاليتهاي بهداشت حرفه اي

15-ارائه و اجراي روشهاي فني و اجرائي در جهت پايش و كنترل فعاليتها و عوامل زيان آور موجود در محيط هاي كاري منطقه

16-برنامه ريزي ، هماهنگي و پيگيري در زمينه تشكيل كميته هاي حفاظت فني و بهداشت كار

17-شركت در جلسات و کارگاههای آموزشی پرسنل بهداشت حرفه اي در سطح شهرستان

18-تهيه و تدوين دستورالعمل ها و راهكارهاي لازم در زمينه ايمني نگهداري مواد شيميايي

19 -تجزيه و تحليل و ارزيابي عوامل زيان آور ارگونوميكي در محيط كار و ارائه طريق به منظور پيشگيري و كنترل عوامل زيان آور محيط كار با توجه به استانداردهاي موجود

20-بررسي شكايات واصله ناشي از كارخانجات از نظر ايجاد مزاحمت كه به مراكز ذيربط جهت بازديد و رفع مزاحمت ارجاع داده مي شود

21-پيگيري عمليات اجرائي در زمينه پيشگيري و بيماريابي و مبارزه با بيماريها و مسموميت ها و سوانح و حوادث ناشي از كار با همكاري پزشك طب كار

 22-همكاري با پزشك دوره ديده طب كار در زمينه تشكيل پرونده هاي بهداشتي و انجام معاينات دوره اي و اختصاصي شاغلين حرف مختلف

23-شناخت كارهاي سخت و زيان آور در حرف مختلف و عضویت در کمیته بدوی استان

24-بازديد از بيمارستانهاي تحت پوشش و بررسي عملكرد كارشناس بهداشت حرفه اي بيمارستان 

25-ثبت اطلاعات در سامانه جامع بازرسی محیط و کار و هماهنگي با مراكز در اين خصوص

26-پيگيري و نظارت بر انجام برنامه بازرسي هدفمند در مراكز

27-بازديد از معادن و تشكيل كميته هاي حفاظت فني و بهداشت كار

28 ایجاد بهگر درجايگاههای سوخت و آموزش بهگران

29-استقرار و نظارت برتشكيل آموزشگاه صنوف بهداشت حرفه اي

30-نظارت بر شرکت خصوصی فنی مهندسی بهداشت حرفه ای

31-نظارت بر مراکز طب کار دولتی و خصوصی

32-آموزش دانشجویان پزشکی،بهداشت حرفه ای و....

ارگونومي

بازرسی هدفمند

پسماند

تشکیلات بهداشت حرفه ای

چک لیست پایش و راهنمای آن

حادثه شيميايي

درجه بندي كارگاه و بازرسي هدفمند

راهنما و شیوه نامه های بهداشت حرفه ای

سرب

صدا

عوامل شیمیایی

فرم تشکیلات

فرم شاخص و راهنمای استخراج شاخص های یبهداشت حرفه ای

فرم کشاورزی

کارگاههای ساختمانی

فرم بازرسی بهداشت حرفه اي از کارگاه هاي تک واحدي

چك ليست  مسئول

چك ليست پايش

چند واحدي

خوداظهاري كارفرمايان فرم

فرم بازرسي و پسماند

قبل و بعد حادثه

 

دستورالعمل ها

دستورالعمل تكميل فرم 3 - 111

دستگاه بهگر

برنامه ارگونومی

برنامه بهداشت قالیبافان

برنامه بهداشت کشاورزی

برنامه پرتوکاران

برنامه خانه بهداشت کارگری

برنامه روشنایی

برنامه کنترل آزبست

برنامه کنترل سرب در محیط کار

برنامه کنترل سیلیس

برنامه معادن

برنامه وسایل حفاظت فردی

سلامت محیط و کار در بیمارستان

شرح وظایف کارشناسان صنایع

شناسایی و اندازه گیری عوامل زیان آور محیط کار

عوامل اجرایی پسماند

قوانین بهداشت حرفه ای

کنترل و حذف جیوه در محیط کار

مشاغل خاص

مقابله با صدا در محیط کار

 

مسئول واحد بهداشت حرفه ای: فاطمه نوری

مدرک تحصیلی: کارشناسی ارشد بهداشت محیط

 

کارشناس بهداشت حرفه ای: یداله ریحانی

مدرک تحصیلی: کارشناسی ارشد مدیریت خدمات بهداشت درمانی

 

کارشناس بهداشت حرفه ای: سیروس رستم بیگی

مدرک تحصیلی: کارشناسی بهداشت حرفه ای

 

کارشناس بهداشت حرفه ای: نسرین پالیزبان

مدرک تحصیلی: کارشناسی بهداشت حرفه ای