اين گروه همگام با ساير گروهها و واحدهاي بهداشتي كه هر يك بگونه اي با سلامت خانواده در ارتباط هستند با هدف تامين، حفظ و ارتقاي سلامت خانواده در راستاي بهبود كيفيت ارائه خدمات بهداشتي مسئوليت برنامه ريزي، هدايت، پايش و ارزشيابي خدمات زير را در سطوح شهرستان و مراكز ارائه خدمت در منطقه تحت پوشش بعهده دارد.
گروه سلامت خانواده و جمعیت متشكل از برنامه های زير مي‌باشد :
برنامه مادران باردار
برنامه کودکان
برنامه جوانی جمعیت
برنامه میانسالان
برنامه سالمندان
طب ایرانی
اهم وظايف و مسئوليتهاي واحد:
- ارتقاء سلامت باروری و افزایش شاخص فرزند آوری
- تامين سلامت كودكان در قالب دو برنامه مراقبتهاي ادغام يافته ناخوشيهاي اطفال و كودك سالم بمنظور كاهش مرگ و مير كودكان و نوزادان
- ترويج تغذيه با شير مادر
- مراقبتهاي ادغام يافته سلامت مادران بمنظور پيشگيري از مرگ و مير و ارتقاء سلامت مادران و پیگیری فعال مادران باردار
- سلامت سالمندان و بهبود شيوه زندگي در دوران سالمندي
- پيشگيري از بارداري هاي ناخواسته در زنان پرخطر
- مشاركت مردان در برنامه هاي بهداشت باروري
- مراقبت میانسالان در گروههای سنی 30 تا 59 سال
اهم دوره هاي آموزشي برگزار شده يا در دست اقدام :
- كارگاههاي آموزشي مراقبتهاي ادغام يافته كودك سالم جهت كليه رده هاي بهداشتي (پزشك – كارشناس – كاردان – بهورز )
- كارگاه آموزشي ترويج تغذيه با شير مادر جهت رده كاردانها و كارشناسان
- كارگاه آموزشي مراقبتهاي ادغام يافته سلامت مادران جهت كليه رده ها ( پزشكان – كارشناسان – كاردانهاي بهداشتي – ماما و كليه بهورزان )
- كارگاه آموزشي CPR ( احياي بيمار) ويژه مراقبین سلامت و بهورزان
- جلسه آموزشي پيشگيري از سوانح و حوادث در كودكان
- تلاش مضاعف و انجام نظارت در خصوص ارتقاء كمي و كيفي خدمات بهداشت باروري
- برگزاری کلاس های مراقبت ادغام یافته میانسالان و سالمندان در اواخر سال گذشته
پرسنل شاغل در واحد با شرح مختصر وظايف :
- مشاركت در طراحي و تدوين اهداف و خط مشي واحد در قالب سياستهاي كلي وزارت متبوع و گروه سلامت خانواده و جمعيت استان
- مشاركت در تدوين برنامه عملياتي واحد سلامت خانواده و جمعيت شهرستان
- نظارت مستمر بر اجراي دستورالعملها و برنامه هاي واحد سلامت خانواده و جمعيت در راستاي ارتقاي كمي و كيفي خدمات
- آموزش و بازآموزي رده هاي مختلف بهداشتي با همكاري ساير پرسنل واحد
- مشاركت در اجراي ساير برنامه ها منجمله برنامه پزشك خانواده
- شركت فعال در كميته های مختلف واحد سلامت خانواده وکمیته های فني و تخصصي و جلسات دیگرستاد مركز بهداشت
- همكاري با واحد امور داروئي در خصوص درخواست داروهاي شاخه بهداشتي و پيگيري در خصوص تامين داروهاي مذكور
- پيگيري و تامين و توزيع نيروي انساني (مراقبین سلامت و ماماها)
- پيگيري در جهت دريافت و جذب اعتبارات از استان
مشکلات واحد (کمبود مراقب سلامت ثابت –موقت بودن نیروهای مراقب سلامت طرحی-کمبود اعتبار جهت خرید منابع آموزشی مراکز جامع سلامت شهری و روستایی و مرکز مشاوره قبل از ازدواج-شرح وظیفه گسترده مراقبین سلامت در مراکز و پایین بودن کیفیت ارائه آموزشها به گروههای هدف (به ازای هر 2500نفر یک مراقب سلامت وجود دارد)
-عدم پرداخت حق الزحمه جراحی توبکتومی در سال 95 و96
توضیحات مربوط به اعتبارات سال 96
- مراجعه گروههای هدف مختلف به این واحد ( مراجعین کمیسیون شیر –کمیته عمل جراحی توبکتومی –مراجعین جهت معرفی کودکان نیازمند به شیر به بهزیستی –مادران باردار نیازمند به سبد غذایی و ویژه–کلاس های آمادگی برای زایمان و موارد رسیدگی به شکایات
برنامه مادران باردار
- مراقبت هاي قبل، حين و پس از زايمان
- تدوين برنامه عملياتي و مداخله اي مادران باردار
- شركت فعال در كميته هاي فني و تخصصي واحد سلامت خانواده بخصوص كميته هاي شهرستاني كاهش مرگ و مير مادر و نوزاد
- نظارت بر اجراي برنامه مراقبتهاي ادغام يافته سلامت مادران
- پايش برنامه مراقبتهاي ادغام يافته سلامت مادران
- پيگيري جهت بهبود شاخصهاي سلامت مادران
- مشاركت در پايش برنامه پزشك خانواده و ارسال پسخوراند
- تهيه و تنظيم گزارش از نحوه عملكرد و پيشرفت برنامه ها و ارئه به مقام مافوق
- هماهنگی وبرنامه ریزی جهت کلاسهای امادگی برای زایمان وپایش انها
- هماهنگی وتوزیع جهت سبد غذایی بنیاد علوی جهت مادران باردار
- نظارت بر برنامه PMTCT(رپید تست)در مادران باردار
- پیگیری مادران پر خطر ونشاندار بصورت روزانه وحتی خارج از وقت اداری
برنامه کودکان
هدف کلی اجرای برنامه:
-مراقبت های ادغام یافته کودک سالم برپایه:
1- مراقبت هاي نوزادان
2- ارزیابی کودک
3- غربالگری ها
4- ترويج تغذيه با شير مادر
5-اصول رژیم تغذیه ای سالم
6-مراقبت و ارتقای سلامت مراقبت تغذیه ای
7-ارتقای ایمنی و پیشگیری از آسیب ها
نظام مراقبت مرگ کودکان 59-1 ماهه:
-تکمیل فرم گزارش فوری مرگ کودکان و ارسال به مرکز بهداشت استان
-تکمیل پرسشنامه های بررسی مرگ کودک براساس ICD10
-تشکیل کمیته های نظام مراقبت مرگ کودکان 59-1 ماهه
-نظارت و پایش بیمارستان های تابع
فعالیت های انجام شده در این راستا:
تدوين برنامه عملياتي و مداخله اي شير مادر – مانا
- شركت فعال در كميته فني و تخصصي واحد سلامت خانواده بخصوص كميته هاي ترويج تغذيه با شير مادر شهرستان و بيمارستان
- نظارت بر اجراي برنامه مراقبتهاي ادغام يافته ناخوشيهاي اطفال (مانا)
- پايش برنامه مراقبتهاي ادغام يافته ناخوشيهاي اطفال
- مشاركت در پايش برنامه پزشك خانواده و ارسال پسخوراند
- صدور كوپن شير مصنوعي با مجوز كميته ترويج تغذيه با شير مادر
- تهيه و تنظيم گزارش از نحوه عملكرد و پيشرفت برنامه و ارا ئه به مقام مافوق
- همكاري در طراحي برنامه عملياتي و مداخله اي كودكان
- مشاركت فعال در كميته هاي فني و تخصصي واحد
- مشاركت در پايش برنامه پزشك خانواده و ارسال پسخوراند
- نظارت بر اجراي مراقبتهاي ادغام يافته كودك سالم
- پايش برنامه مراقبتهاي ادغام يافته كودك سالم و ارسال پسخوراند
- شركت فعال در كميته هاي شهرستاني كاهش مرگ و مير كودكان 1-59 ماهه
- جمع بندي آمار مربوط به موارد مرده زايي – فوت نوزادان و كودكان و ارسال به استان
برنامه جوانی جمعیت
هدف کلی برنامه:
ارتقای سلامت باروری وفرزند آوری با شعار بارداری آگاهانه ومسئولانه (با تغییر رویکرد سیاست جمعیتی از اردیبهشت 93)
-افزایش بارداریهای برنامه ریزی شده وسالم
-کاهش شیوع ناباروری اکتسابی
-کاهش عوارض ناشی از بارداری –سقط- زایمان
-افزایش رضاینتمندی از زندگی زناشویی در چهار چوب سلامت باروری وجنسی
فعالیت های انجام شده در این راستا :
- تدوين برنامه عملياتي باروری سالم
- اجرا و نظارت بر طرحهاي مداخله اي باروری سالم
- جمع بندي آمار باروری سالم ارسالي از واحد هاي تابعه و ارسال به استان به صورت فصلی
- پايش برنامه هاي باروری سالم و ارسال پسخوراند به واحدهاي تابعه
- شركت فعال در كميته هاي فني و تخصصي واحد سلامت خانواده و جمعيت
- همكاري درون بخشي و برون بخشي جهت پيشبرد برنامه هاي باروری سالم
- انجام کمیته توبکتومی به صورت ماهیانه در چهار چوب اندیکاسیون های بیست گانه دستور العمل
- تامین اعتبار وخرید منابع آموزشی تکمیلی سلامت باروری (5 کتاب کمک آموزشی )
- خرید منابع آموزشی ویژه زوجین در آستانه ازدواج جهت مرکز مشاوره حین ازدواج (2 کتاب آموزشی اصلی-6 کتاب کمک آموزشی- سی دی ساقدوش- کارت مجازی )
-نظارت وپایش عملکرد مرکز مشاوره پيش از ازدواج به صورت فصلی
-مشاوره و ارائه خدمات تنظيم خانواده به زنان پرخطر
برنامه میانسالان
هدف از اجرای برنامه :پیشگیری از وقوع مرگ ومیر های قابل پیشگیری میانسالان
- غربالگري سرطان هاي سرویکس ،پستان وسرطان کولون
- غربالگری بیماریهای فشار خون ودیابت ،خطر سنجی وپیشگیری از سکته های قلبی –عروقی ومغزی
- انجام رایگان آزمایش قند خون وچربی خون
- رده سنی 30تا60سال شهرستان بالغ بر 83000نفر مرد وزن
- توزیع مکمل ویتامین د
- بزرگداشت هفته های سلامت ملی مردان وزنان
- هماهنگی جهت پیگیری فعال ادارات جهت ارائه خدمات جامع سلامت کارکنان ادارات
- نظارت وپایش برنامه میانسالان
- برگزاری کلاس های آموزشی وآزمون مهارت سنجی مراقبین سلامت وماماها
برنامه سالمندان
هدف کلی برنامه: مراقبت های دوره ای سالمندان در کنار آموزش شیوه زندگی سالم می تواند به کاهش بار بیماری و افزایش امید به زندگی توام با سلامت به سالمندی سالم و فعال منجر شود.
وضعیت برنامه سالمندان : به افراد 60 سال به بالا سالمند گفته می شود که بر اساس سامانه سیب 21599 نفر (9.3 %) جمعیت شهرستان ایلام را سالمند تشکیل می دهند.
مراقبتهای ادغام یافته سلامت سالمندان
- مراقبت، ارزیابی و طبقه بندی
- غربالگری فشارخون، دیابت، تغذیه، سقوط، روان، خطرسنجی و پیشگیری از سکته های قلبی – عروقی و مغزی
- غربالگری سرطان های شایع پستان و سرطان کولون
- انجام رایگان آزمایشات قندخون و چربی خون
- توزیع مکمل ویتامین D و کلسیم د
بهبود شیوه زندگی سالم در سالمندان
- آموزشهای لازم در خصوص تغذیه، تمرینات بدنی، استخوان ها و مفاصل و حوادث، توصیه های بهداشتی و زندگی شاداب، توانبخشی،... به سالمندان 60 تا 70 سال
دیگر فعالیتها:
- تدوین برنامه عملیاتی سلامت سالمندان
- بزرگداشت هفته سلامت سالمندان
- نظارت و پایش برنامه سالمندان و ارسال پسخوراند به واحد تابعه
- برگزاری کارگاهها و کلاسهای آموزشی ، آزمون مهارت سنجی ارایه دهندگان خدمات
- اجرای برنامه ویزیت در منزل جهت سالمندان بسیار پرخطر در سطح مراکز شهری و روستایی
- شرکت فعال در کمیته فنی و تخصصی واحد سلامت خانواده بویژه برنامه سالمندان
- نظارت، پایش و آموزش پرسنل مرکز شبانه روزی نگهداری سالمندان
- همکاری درون بخشی و برون بخشی جهت پیشبرد برنامه سالمندان
- جمع بندی آمار برنامه سالمندان و ارسال به استان بصورت فصلی